Jan "Kyks" Skrzek (ur. 21 listopada 1953 w Siemianowicach Śląskich zm. 29 stycznia 2015 w Katowicach) – polski muzyk i kompozytor bluesowy, grał na harmonijce ustnej i fortepianie, młodszy brat Józefa Skrzeka. Skrzek identyfikował się z kulturą Górnego Śląska, poruszał w swojej twórczości problemy dnia codziennego mieszkańców tego regionu. Brał udział w licznych koncertach i festiwalach, nagraniach, programach telewizyjnych i filmach. Wydano szereg jego płyt. Muzyk przez lata mieszkał w Katowicach.

Działalność artystyczną rozpoczął w jazz-rockowym zespole Rak, w którym występował w latach 1973-1976. Na zaproszenie swojego starszego brata, Józefa Skrzeka, wziął udział w sesji nagraniowej albumu grupy SBB, zatytułowanego "Memento z banalnym tryptykiem" oraz jego solowych wydawnictw, jak Józefina czy ścieżka dźwiękowa do filmu Wojna światów – następne stulecie. Efektem współpracy braci był również występ w ramach festiwalu Folk-Blues Meeting ’80 w Poznaniu. 28 lutego 1982 roku, kilkunastominutową introdukcją na harmonijce, otworzył IV Dyskotekę-Gigant w katowickim Spodku. Uczestniczył również w finałowych koncertach Rawa Blues Festival, podczas których występował w programach solowych, sporadycznie w skompletowanych składach, m.in w duecie z Jerzym Styczyńskim, a także w towarzystwie saksofonisty sopranowego i wokalistek czy grupy Bezdomne Psy. Ponadto muzyk gościł na festiwalu Olsztyńskie Noce Bluesowe, koncertach „Blues Top 85" w Sopocie, Top Blues Feeling ’85 w Łodzi, Camping Muzyczny w Brodnicy, Zaczarowany Świat Harmonijki w Poznaniu oraz Blues nad Piławą w Głowaczewie (najpierw z grupą Bezdomne Psy, natomiast w latach 1991-1992 jako solista). W 1985 roku miała miejsce premiera debiutanckiego wydawnictwa artysty - albumu koncertowego „Górnik Blues”, zawierającego zapis koncertu, zarejestrowany w klubie Leśniczówka w Chorzowie. W 1986, wcześniej zrealizowane przez Skrzeka nagrania, ukazały się na jednej stronie kasety "Blues po polsku vol. 1", a rok później na składance "Greatest Hits". W 1988 roku, wraz z 6-osobowym chórkiem, muzyk zrealizował drugi album, pt. "Nikt nie zawróci kijem Wisły". W późniejszym czasie ukazały się płyty "Kyksówka Blues" (1989) oraz "Nowy Świat Blues" (1992), utrzymane w ostrzejszej, blues-rockowej konwencji, z akompaniamentem zespołu Bezdomne Psy. Następnie muzyk skoncentrował swoją działalność głównie na występach klubowych, okazjonalnie w ramach festiwali, m.in Bluesa na Dołku '94 w Ciechanowie. Ponadto wziął udział w musicalu "Pozłacany warkocz" oraz wystąpił w filmach Janusza Kidawy i Kazimierza Kutza. W 1997 roku ukazała się płyta "Modlitwa bluesmana w pociągu", poświęcona pamięci Ryszarda Riedla, zrealizowana z zespołem Bezdomne Psy oraz Rafałem Rękosiewiczem i Bronisławem Dużym, zyskała miano Bluesowego Albumu Roku 1997. W 2005 roku wydany został album "Bo takie są dziewczyny", nagrany z Śląską Grupą Bluesową. W 2011 roku Skrzek wystąpił gościnnie na płycie katowickiego rapera Miuosha pt. Piąta strona świata. Muzyk zaśpiewał w utworze tytułowym.

Dyskografia

• 1981 SBB, Memento z banalnym tryptykiem (LP Polskie Nagrania Muza SX 1966); wznowienie w 1998 (CD Polskie Nagrania Muza PNCD 407) i 2005 (CD Metal Mind Productions MMP CD 0329/MMP CD 0329 DG);
• 1981 Józef Skrzek, Józefina (LP Wifon LP 037); wznowienie w 2002 (CD Universal 064 338-2) i 2009 (CD Metal Mind Productions MMP CD 0537 DG);
• 1982 Józef Skrzek, Wojna światów – następne stulecie (LP Polskie Nagrania Muza SX 2342), (Cass Polskie Nagrania Muza CK-398); wznowienie w 2005 (CD Polskie Nagrania Muza PNCD 998/SX 2342) i 2009 (CD Metal Mind Productions MMP CD 0538 DG);
• 1983 Elżbieta Mielczarek, Blues koncert (LP Pronit M-0008); wznowienie 2005 (CD); ponowne wznowienie Agencja Artystyczna MTJ 2008.
• 1986 "Górnik blues" (LP PolJazz K-PSJ-004); wznowienie w roku 2000 (CD/MC Metal Mind Productions MMP CD 0119);
• 1988"Nikt nie zawróci kijem Wisły" (LP Tonpress SX-T 169); wznowienie w 2001 (CD/MC Metal Mind Productions MMP CD 0013);
• 1989 "Kyksówka blues" Janek „Kyks” Skrzek i Bezdomne Psy, (LP/MC Polskie Nagrania Muza SX-2832); wznowienie w 2001 (CD/MC Metal Mind Productions MMP CD 0152);
• 1992 "Nowy Świat Blues" (MC Silver-Ton ST 08-92);
• 1997 "Modlitwa bluesmana w pociągu" (CD JS CD001); wznowienie w 1997 (CD/MC Pomaton EMI/ScenaFM 22824-2-5), i 2004 CD "SAT" bez numeru;
• 2001 Leszek Winder, "Śląski Blues", CD-R edycja autorska;
• 2003 All Stars Band, "Dla Kawy", CD SAT bez numeru;
• 2004 "Bo Takie są dziewczyny" (CD Metal Mind Productions);
• 2006 "Śpiewam pieśń dla bluesa" (CD Metal Mind Productions);
• 2007 Dżem, "Pamięci Pawła Bergera", EMI Music Poland;
• 2009 Śląska Grupa Bluesowa, "Pełnia Słońca ", SAT;
• 2011 Miuosh, "Piąta strona świata", (CD Fandango Records 001); wznowienie w 2012 (CD, DVD Fandango Records FDG020)

Składanki

• Jan „Kyks” Skrzek, Greatest Hits, MC Polton PC-027 (1987)
• Różni wykonawcy, Olsztyńskie noce bluesowe, (12.08.1984, w Amfiteatrze w Olsztynie), MC Alma-Art Karolina (brak numeru) (198?)
• Różni wykonawcy, Blues po polsku vol.l, (A drogą mleczną ptynie blues / Mój przyjaciel kazoo / O mama blues / Song o stryju Józefie), MC Polskie Nagrania Muza CK-521 (1986)
• Różni wykonawcy, FAMA'89 (12.08.1984, w Amfiteatrze w Olsztynie), MC ARP-077 (1987)
• Różni wykonawcy, Rawa Blues – Rozgrzewka, (17.05.1992, PR Katowice podczas "Rozgrzewki przed Rawą Blues'92), MC bez numeru (199?)
• Różni wykonawcy, Golem Blues Fest 2000 – Zlin, 7.-9.7" (Nikt nie zawróci kijem Wisły / Modlitwa bluesmana w pociągu), CD Golem a.s. Promo Compilation (2000)
• Różni wykonawcy, Bluesowa nowina, (Twój blask ich poprowadzi), CD E-media 050/A/00 (2000)