Helena Michnik (ur. 19 lipca 1903 w Krakowie jako Hinde Michnik, zm. 1969) – polska działaczka ruchu komunistycznego, nauczycielka i historyczka.

Urodzona i wychowana w zasymilowanej rodzinie żydowskiej w Krakowie. Córka Hirscha Michnika i Pesel Dobrejs Dobrys z domu Grunwald. Na Uniwersytecie Jagiellońskim ukończyła historię i filologię klasyczną; doktorat z historii uzyskała w 1926 r. Po studiach pracowała jako nauczycielka w gimnazjum w Drohobyczu.

Działała w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej "Życie". Była współorganizatorką komunistycznej organizacji pionierskiej im. Lenina w Polsce.

Od około 1936 żyła w nieformalnym związku z poznanym we Lwowie Ozjaszem Szechterem. Wspólnie z nim wychowywała jego syna z wcześniejszego małżeństwa z Sabiną Chatz – Jerzego oraz swojego syna z wcześniejszego małżeństwa – Stefana. Matka Adama Michnika (ur. 1946), któremu nadano jej nazwisko ze względu na brak formalizacji jej związku z Ozjaszem Szechterem.

Po ataku Niemiec na ZSRR w czerwcu 1941 wraz z Ozjaszem Szechterem i dziećmi uszła do Kotliny Fergańskiej. W Namanganie została nauczycielką w szkole dla uchodźców polskich. Po rozpoczętej pod koniec 1943 wędrówce z Armią Andersa przez Azję Środkową, Irak, Iran i Palestynę razem z synami dotarła do Europy Zachodniej, skąd wróciła do Polski pod koniec 1945. Po 1945 wykładała w szkole Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego podległego Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego.

Później była nauczycielką historii i autorką podręczników szkolnych (Historia Polski do roku 1795, 11 wydań na przełomie lat 50. i 60., napisana z Ludwiką Mosler).

Na przełomie lat 50. i 60. XX w. pełniła funkcję dyrektora sieci Klubów Międzynarodowej Prasy i Książki.

Zmarła w 1969 na atak serca. Pochowana na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 249, rz. 5).

Wybrane publikacje

• Historia : komentarz metodyczny dla kl. 9 korespondencyjnego liceum ogólnokształcącego do podręcznika E. Kosminski "Historia wieków średnich" i A. W. Jefimow "Historia nowożytna", Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1955.
• Marks i Engels o Polsce: zbiór materiałów w dwóch tomach, Warszawa : "Książka i Wiedza" 1960.
• Fryderyk Engels, Teoria przemocy : rola przemocy i ekonomiki przy tworzeniu nowej Rzeszy Niemieckiej, tł. Kazimierz Piesowicz, red. i do dr. przygotowali Jerzy Rudzki i Helena Michnik, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1961.
• (współautor: Ludwika Mosler), Historia Polski do roku 1795, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1956 (wiele wydań).
• (oprac. wraz ze Stefanem Bergmanem), Karol Marks, Przyczynki do historii kwestii polskiej. Rękopisy z lat 1863-1864, Warszawa : "Książka i Wiedza" 1971.