Imants Sudmalis
- Data urodzenia:
- 18.03.1916
- Data śmierci:
- 25.05.1944
- Długość życia:
- 28
- Days since birth:
- 39516
- Years since birth:
- 108
- Dni od śmierci:
- 29221
- Lata od śmierci:
- 80
- Inne nazwiska/pseudonimy:
- Imants Sudmalis, Имантс Судмалис, Имант (с) Янович Судмалис, Імант Судмаліс, Імант Янович Судмаліс
- Kategorie:
- Bohater Związku Radzieckiego, komunista, ofiara nazizmu, partyzant, terrorysta
- Narodowość:
- łotewska
- Cmentarz:
- Rīgas Raiņa kapi
Imants Sudmalis, ros. Имант Янович Судмалис (ur. 18 marca 1916 w Kiesi, zm. 25 maja 1944 w Rydze) – łotewski działacz komunistyczny, dowódca komunistycznego podziemia działającego na okupowanej przez Niemców Łotwie, Bohater Związku Radzieckiego.
Życiorys
Był synem nauczyciela. Jego ojciec przeniósł się następnie z całą rodziną do Lipawy i podjął tam pracę w zakładach metalurgicznych. Imants Sudmalis w 1930 r. rozpoczął naukę w gimnazjum w Jełgawie, ale już po roku przeniósł się do drugiej klasy technikum w Lipawie. W wieku szesnastu lat przystąpił do nielegalnej organizacji komsomolskiej na Łotwie. Kilkakrotnie trafiał do więzienia, łącznie przebywał w nim przez trzy lata. Po aneksji Łotwy przez ZSRR w 1940 r. został pierwszym sekretarzem Komsomołu w Lipawie i członkiem komitetu wykonawczego organizacji w Łotewskiej SRR. W 1941 r. brał udział w obronie Lipawy przed nacierającymi wojskami III Rzeszy, dowodząc oddziałem.
W 1942 r. dotarł na Białoruś, gdzie przyłączył się do partyzanckiego oddziału I. Zacharowa w lasach w okolicach Oświei. 3 lipca tego samego roku komitet centralny Komunistycznej Partii (bolszewików) Łotwy wezwał go do Moskwy i polecił stanąć na czele komunistycznego podziemia na Łotwie. Sudmalis powrócił do partyzantów na Białorusi w końcu roku razem z wyszkolonym i wyekwipowanym przez armię radziecką oddziałem Vilisa Samsonsa. W czerwcu 1942 r. razem z białoruskimi partyzantami zajął wieś Šķaune, zniszczył węzeł telefoniczny i budynek zarządu gminy.
W lipcu 1943 r. został przerzucony do Rygi i utworzył grupę koordynującą działalność proradzieckiego podziemia w Rydze i innych większych miastach okupowanej Łotwy - przede wszystkim Dyneburgu, Rzeżycy i Lipawie. Kierowana przez niego grupa w Rydze zorganizowała podziemną drukarnię, kolportowała antyfaszystowskie ulotki, dokonywała aktów sabotażu.
21 września 1943 r. podłożyła ładunek wybuchowy w budynku zarządu gminy w Ekawie.
13 listopada 1943. partyzanci Sudmalisa podłożyli bombę w koszu na śmieci w pobliżu Placu Katedralnego w Rydze, zamierzając doprowadzić do wybuchu podczas zorganizowanego przez Niemców mityngu protestacyjnego przeciwko deklaracji aliantów, iż wojnę zakończy tylko bezwarunkowa kapitulacja Niemiec i ich sojuszników. Ładunek wybuchowy eksplodował przedwcześnie, dwie i pół godziny przed rozpoczęciem mityngu, w rezultacie czego zginęły trzy przypadkowe osoby, a dwie zostały ranne.
18 lutego 1944 r. wskutek donosu został aresztowany przez Gestapo, poddany torturom i 25 maja 1944 r. powieszony (według innego źródła - rozstrzelany) w ryskim Więzieniu Centralnym. Został pochowany na cmentarzu Rainisa w Rydze.
Pośmiertnie, 23 października 1957 r., prezydium Rady Najwyższej ZSRR nadało mu tytuł Bohatera Związku Radzieckiego.
Był żonaty, miał jedną córkę.
Upamiętnienie
W Łotewskiej SRR postać Imantsa Sudmalisa była symbolem antyfaszystowskiego ruchu oporu na Łotwie. Jego pomniki znajdowały się w Rydze, Lipawie, Windawie i Kiesi. Obiekty te zostały zdemontowane; pomnik w Lipawie znajduje się na dziedzińcu tamtejszego muzeum, poza ekspozycją. Ulica jego imienia znajdowała się na Starym Mieście w Rydze (po 1991 r. przemianowana na ul. Grēcinieku), zaś nadal znajduje się w Mińsku. Kamień ku czci partyzanta umieszczono również na Kurhanie Przyjaźni, w miejscu, gdzie zbiegały się granice republik radzieckich białoruskiej, rosyjskiej i łotewskiej.
Źródło informacji: wikipedia.org
Brak miejsc
Związki
Imię | Rodzaj relacji | Opis | ||
---|---|---|---|---|
1 | Jānis Sudmalis | Ojciec | ||
2 | Otīlija Sudmale | Matka | ||
3 | Videvuds Sudmalis | Brat | ||
4 | Marija Sudmale | Żona | ||
5 | Jēkabs Sudmalis | Wujek | ||
6 | Nikolajs Sudmalis | Wujek | ||
7 | Līne Bauce | Ciotka | ||
8 | Jānis Sudmalis | Dziadek | ||
9 | Margrieta Sudmale | Babcia | ||
10 | Fēlikss Bauce | Kuzyn | ||
11 | Voldemārs Bauce | Kuzyn | ||
12 | Rūdolfs Remess | Kuzyn | ||
13 | Dagmāra Remess | Kuzyn | ||
14 | Andžils Remess | Krewny | ||
15 | Ella Ankupe | Członkowie tej samej partii | ||
16 | Visvaldis Lācis | Członkowie tej samej partii | ||
17 | Boriss Pelnēns | Wyznawca tej samej idei | ||
18 | Jānis Pogankins | Poszkodowany, ofiara | ||
19 | Artūrs Romans | Poszkodowany, ofiara | ||
20 | Jānis Stīga | Poszkodowany, ofiara | ||
21 | Džems Bankovičs | Towarzysz | ||
22 | Maldis Skreija | Towarzysz |