Jan Łomnicki (ur. 30 czerwca 1929 w Podhajcach, koło Lwowa, zm. 18 grudnia 2002 w Warszawie) - polski reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych. Brat aktora Tadeusza Łomnickiego.

Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i WSNS. W 1954 ukończył Wydział Reżyserii PWSTTviF w Łodzi, a w 1957 uzyskał dyplom. W latach 1989-91 był członkiem Komitetu Kinematografii. Jako reżyser debiutował w 1954 krótkim filmem dokumentalnym pt. Ziemia czeka, w którym agitował do osiedlania się na ziemiach odzyskanych. W następnych latach zrealizował szereg kolejnych dokumentów, z których największe uznanie zdobył obsypany międzynarodowymi nagrodami film Narodziny statku (1961) opowiadający o końcowych pracach przy montażu i wodowaniu statku w Stoczni Gdańskiej. W 1963 wyreżyserował swój pierwszy film fabularny; dramat obyczajowy pt. Wiano, w którym swoją pierwszą główną rolę w karierze zagrał Roman Wilhelmi. Często w swoich późniejszych filmach poruszał tematykę wojenną; były to m. in. Ocalić miasto (1976), Akcja pod Arsenałem (1977) czy Jeszcze tylko ten las (1991). W zrealizowanych w latach 90. filmach Wielka wsypa (1992) i Szczur (1994) poruszał współczesną tematykę opisując nową polską rzeczywistość po upadku komunizmu oraz zmieniające się wartości i obyczaje. Jednak największą popularność i uznanie przyniósł mu 25-odcinkowy serial obyczajowy Dom, którego realizacja z przerwami zajęła mu 20 lat. Opowiadający o powojennych losach mieszkańców warszawskiej kamienicy serial cieszy się od lat niesłabnącym zainteresowaniem widzów.

Jego synem jest reżyser Marcin Łomnicki (ur. 1958). Miał także córkę Jadwigę (ur. 1982)

Jan Łomnicki zmarł 18 grudnia 2002 po długiej i ciężkiej chorobie w szpitalu w Aninie. Jest pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 131 - 5 - 12).

Filmografia

Filmy fabularne i seriale TV:

• Wiano (1963)
• Kontrybucja (1966)
• Cyrograf dojrzałości (1967)
• Pan Dodek (1970)
• Poślizg (1972)
• Nagrody i odznaczenia (1973)
• Ocalić miasto (1976)
• Akcja pod Arsenałem (1977)
• Dom (1979-2000; serial TV)
• Rzeka kłamstwa (1987; serial TV)
• Modrzejewska (1989; serial TV)
• Jeszcze tylko ten las (1991)
• Wielka wsypa (1992)
• Szczur (1994)
• Jest jak jest (1994; serial TV); tylko odc. 1. oraz od 4. do 7.

Filmy dokumentalne:

• Ziemia czeka (1954)
• Szarlejka (1955)
• Walcownia (1956)
• Mistrz Nikifor (1956)
• Dom starych kobiet (1957)
• Warszawa Główna (1958)
• Stal (1959)
• Nie ma końca wielkiej wojny (1959)
• Narodziny miasta (1959)
• Huta 1959 (1959)
• Piosenki dla Krakowa (1960)
• Koncert wawelski (1960)
• Na straży granic (1960)
• Mostostalowcy (1960)
• Narodziny statku (1961)
• Kolorowy świat (1961)
• Władysław Broniewski (1962)
• Nadzieja i inne wiersze (1962)
• Suita polska (1962)
• Skrzyżowanie (1962)
• Karta wizytowa (1962)
• Rzecz niepospolita (1964)
• Rówieśnicy (1964)
• Ab urbe condita (1965)
• Stocznia Gdańska (1966)
• Spotkania z Warszawą (1966)
• Jubileuszowy (1967)
• Gienek (1968)
• Dzieciom (1968)
• Witamy (1969)
• Toast (1969)
• Ojcowie i dzieci (1969)
• Wszystkie nasze końskie sprawy (1970)
• Pory roku (1970)
• Polska przeminionych Kołodziejów (1970)
• Polak jako taki (1970)
• Pamięć (1970)
• Troska i pieśń (1970)
• Huta 75 (1975)
• Andrzej Banach (1991)
• Ludwik Perski - krótkie wspomnienie z długiego życia (2000)