Janusz Stanisław Zakrzeński (ur. 8 marca 1936 w Przededworzu, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski aktor teatralny i filmowy, pedagog, wieloletni członek Związku Piłsudczyków.

Młodość i wykształcenie

Urodził się w 1936 r. w Przededworzu k. Chmielnika na Kielecczyźnie, w religijnej rodzinie ziemiańskiej o tradycjach patriotycznych. Jego ojciec w okresie I wojny światowej służył w 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. W 1945 rodzina wyjechała z rodzinnego dworu na tzw. Ziemie Odzyskane, do Złotowa. Po uwięzieniu ojca, rodzinę utrzymywała matka, śpiewaczka operowa, która dzięki pomocy Krystyny Jamroz dostała etat w Operze Wrocławskiej.

Jako młody chłopiec, zaraz po I Komunii Świętej został ministrantem, a równocześnie działał w harcerstwie, gdzie poznał bardzo patriotycznego i wymagającego ks. prefekta Józefa Piątyszka - komendanta hufca harcerskiego, który z entuzjazmem opowiadał dzieciom i młodzieży historię Polski.

W 1953 ukończył III LO we Wrocławiu i rozpoczął studia medyczne. Równolegle podjął też pracę sanitariusza.

Po dziewięciu miesiącach w Pogotowiu Ratunkowym, zdecydował jednak zmienić kierunek kształcenia i rozpoczął studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie, które ukończył w 1960. Emisji głosu uczył się u krakowskich profesorów Bronisława Romaniszyna, Józefa Gaczyńskiego, Tadeusza Serafina i Mieczysława Kotlarczyka. Umuzykalnienia na studiach uczył go natomiast Krzysztof Penderecki (wtedy student 6 roku Akademii Muzycznej).

Działalność zawodowa

Na scenie zadebiutował rolą Hektora w Troilusie i Kresydzie Williama Szekspira w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, gdzie poznał ks. Karola Wojtyłę, późniejszego papieża Jana Pawła II, który przychodził oglądać wiele przedstawień teatralnych, w tym także z udziałem Janusza Zakrzeńskiego.

Występował na deskach teatrów: im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1960–1967), Polskiego (1967–1974), Nowego (1974–1984) i Narodowego (1984–1985) w Warszawie. Od 1985 był aktorem Teatru Polskiego w Warszawie. Występował na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze.

Znany głównie jako odtwórca roli marszałka Józefa Piłsudskiego w filmie z Polonia Restituta, czy Benedykta Korczyńskiego w Nad Niemnem.

Przez wiele lat wykładał retorykę w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Warszawie oraz w Wyższym Duchownym Seminarium Metropolitalnym im. św. Jana Chrzciciela. W ostatnim czasie współpracował także z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.

9 kwietnia 2010 tuż po zakończeniu spektaklu Dżuma Alberta Camusa, w którym zagrał Staruszka plującego na koty, otrzymał listownie wypowiedzenie z Teatru Polskiego w Warszawie od pełniącego obowiązki dyrektora teatru Marka Szyjko. We wrześniu tego samego roku aktor miał obchodzić 50-lecie pracy aktorskiej.

Działalność społeczna

Był autorem dwóch książek: Moje spotkania z Marszałkiem i Gawędy o potędze słowa. Sam również stał się bohaterem wywiadu rzeki Co mi zostało z tych lat przeprowadzonego przez Lidię Stanisławską oraz książki Siła codzienności (autor: Marzanna Graff-Oszczepalińska).

Był członkiem rady programowej Związku Piłsudczyków, a także założycielem Akademii Dobrych Obyczajów, w której wykładał kulturę słowa. Kadrę akademicką tworzyli z nim między innymi: Ewa Dałkowska, Eugenia Herman, Marzanna Graff, Teresa Lipowska, Jan Józef Kasprzyk i Leszek Miodek.

Był bardzo związany z regionem świętokrzyskim, a szczególnie z Chmielnikiem. Uczestniczył tam m.in. w uroczystościach nadania imienia szkole, występował w przedstawieniach i śpiewał.

Pod koniec życia często odtwarzał (m.in. na uroczystościach rocznicowych) postać marszałka Józefa Piłsudskiego m.in. podczas listopadowego Święta Niepodległości.

Przez wiele lat pozostawał w bliskich kontaktach z Fundacją Zdążyć z Pomocą. Propagował w środowisku twórców i ludzi dobrej woli działalność Fundacji na rzecz chorych i niepełnosprawnych dzieci. Był współautorem wydanej w celach charytatywnych księgi Złote Myśli Ludzi Wielkiego Umysłu, Talentu i Serca, w której zamieścił swoje aforyzmy i przemyślenia. Nagrywał płyty z bajkami dla dzieci, publikowanymi przez Fundację.