Janusz Brochwicz-Lewiński

Please add an image!
Birth Date:
17.09.1920
Death date:
05.01.2017
Length of life:
96
Days since birth:
37813
Years since birth:
103
Days since death:
2640
Years since death:
7
Categories:
General, Guerilla, Independece fighter, Military person, WWII participant
Nationality:
 pole
Cemetery:
Set cemetery

Janusz Brochwicz-Lewiński, ps. „Gryf” (ur. 17 września 1920 w Wołkowysku, zm. 5 stycznia 2017 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, żołnierz Batalionu AK „Parasol”.

Pochodził z rodziny o tradycjach wojskowych. Jego ojciec Stanisław był oficerem rezerwy, wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1938, po ukończeniu nauki w liceum w Wołkowysku, rozpoczął służbę wojskową. W trakcie służby ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 29 DP przy 76 Lidzkim Pułku Piechoty w Grodnie, a w maju 1939 rozpoczął praktykę w 76 Lidzkim Pułku Piechoty w Grodnie. W stopniu kaprala podchorążego walczył w kampanii wrześniowej. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się 18 września 1939 do niewoli sowieckiej, z której zbiegł.

Brał udział w konspiracji ZWZ-AK. Od 1940 do 1942 pracował w Puławach na stanowisku administracyjnym będąc jednocześnie pracownikiem polskiego wywiadu. Zdekonspirowany, przedostał się do Lublina i Janowa Lubelskiego i do stycznia 1944 działał jako dowódca jednego z oddziałów partyzanckich na Lubelszczyźnie. W tym czasie uzyskał od Niemców przydomek „Rycerski Dowódca” – atakowane przez niego konwoje niemieckie były ogołacane z broni i wyposażenia i puszczane wolno. Na rozkaz dowódcy okręgu warszawskiego przeniósł się do Batalionu do zadań specjalnych AK Parasol, gdzie był instruktorem wyszkolenia w konspiracyjnej podchorążówce.

W powstaniu warszawskim, walcząc w Batalionie „Parasol”, do 5 sierpnia dowodził legendarną obroną Pałacyku Michla na Woli. Dzięki jego niesłychanej odwadze oraz wybitnemu talentowi dowódczemu, załoga pałacu czterokrotnie odpierała silne natarcia niemieckie wspierane jednostkami pancernymi. Podczas piątego ataku, kpt. Adam Borys (ps. „Pług”) wydał mu rozkaz odwrotu. Znany jest również z akcji na aptekę Wendego, z której udało mu się wydobyć niedostępne dla Polaków lekarstwa i środki znieczulające, pomimo potężnych sił niemieckich stacjonujących w pobliżu apteki. W toku dalszych działań, 8 sierpnia został ciężko ranny w szczękę podczas walk na terenie Cmentarza Ewangelickiego na warszawskiej Woli, co wyeliminowało go z dalszych walk. Po kapitulacji powstania znalazł się w obozie przejściowym Lamsdorf (Łambinowice), a następnie w obozie jenieckim Murnau. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów (1945) trafił do szpitala, w którym przebywał do lutego 1946.

Po zakończeniu II wojny światowej przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Wstąpił do armii brytyjskiej (III Pułk Królewski Huzarów), służył m.in. w gwardii przybocznej Jego Królewskiej Mości Jerzego VI. Działał również, m.in. w Palestynie i Sudanie, jako agent wywiadu. Po opuszczeniu armii był przez 15 lat kwatermistrzem i oficerem administracyjnym w jednej z angielskich szkół wojskowo-cywilnych. Po przejściu na emeryturę w 1985 pracował dorywczo jako tłumacz w ambasadzie brytyjskiej w Bonn i konsulacie brytyjskim w Kolonii. Powrócił na stałe do Polski w lipcu 2002. Od tego czasu aktywnie działał w środowisku kombatanckim. W styczniu 2007 uczestniczył w akcji billboardowej programu „Patriotyzm Jutra”. Wziął także udział w powstaniu telewizyjnych filmów dokumentalnych „Rycerski stan” i „Pałacyk Michla”.

24 maja 2007 Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyznała mu tytuł Honorowego Obywatela. Dyplom odebrał 31 lipca 2007 w przeddzień Dnia Pamięci Warszawy.

Jesienią 2007 roku wsparł Prawo i Sprawiedliwość podczas wyborów parlamentarnych, a także zasiadał w Komitecie Honorowego Poparcia tego ugrupowania. Latem 2010 roku, w czasie kampanii prezydenckiej wszedł w skład warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego jako kandydata na urząd Prezydenta RP.

24 kwietnia 2008 Prezydent RP Lech Kaczyński awansował go do stopnia generała brygady.

W latach 2009–2014 członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2014 zasiadł w Komitecie Honorowym Fundacji „Łączka”, sprawującej opiekę i działalność wspierającą wobec Kwatery na Łączce.

W 2016 została napisana piosenka pt. „Generał Gryf” autorstwa Drużyny Mistrzów.

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
  • Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski – 2015
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 2006
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Walecznych – dwukrotnie
  • Medal Wojska
  • Krzyż Partyzancki
  • Krzyż Armii Krajowej
  • Warszawski Krzyż Powstańczy
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej
  • Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
  • Medal Pro Memoria
  • Odznaka za Rany i Kontuzje – dwukrotnie
  • British Empire Medal (Wielka Brytania)
  • War Medal 1939-1945 (Wielka Brytania)
  • General Service Medal (Wielka Brytania)

 

Source: wikipedia.org

No places

    loading...

        No relations set

        01.09.1939 | Wojska niemieckie napadły o świcie bez wypowiedzenia wojny na Polskę, rozpoczynając kampanię wrześniową a tym samym II wojnę światową

        Kampania wrześniowa (inne stosowane nazwy: kampania polska 1939, wojna polska 1939, wojna obronna Polski 1939) – obrona terytorium Polski przed agresją militarną (bez określonego w prawie międzynarodowym wypowiedzenia wojny) wojsk III Rzeszy (Wehrmacht) i ZSRR (Armia Czerwona); pierwszy etap II wojny światowej. Była to pierwsza kampania II wojny światowej, trwająca od 1 września (zbrojna agresja Niemiec) do 6 października 1939, kiedy z chwilą kapitulacji SGO Polesie pod Kockiem zakończyły się walki regularnych oddziałów Wojska Polskiego z agresorami. Naczelnym Wodzem Wojska Polskiego w kampanii był marszałek Edward Rydz-Śmigły, a szefem sztabu gen. bryg. Wacław Stachiewicz. Od 3 września 1939 wojna koalicyjna Polski, Francji i Wielkiej Brytanii przeciw III Rzeszy.

        Submit memories

        17.09.1939 | Rozpoczęła się agresja ZSRR na Polskę (o godzinie 3.00 nad ranem)

        Agresja ZSRR na Polskę (tzw. "IV rozbiór Polski") – zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 przez ZSRR (bez określonego w prawie międzynarodowym wypowiedzenia wojny) na Polskę, będącą od 1 września 1939 w stanie wojny z III Rzeszą. Element działań wojennych kampanii wrześniowej – pierwszej kampanii II wojny światowej.

        Submit memories

        01.08.1944 | O 17:00 (Godzina "W") wybuchło powstanie warszawskie

        Powstanie warszawskie (1 sierpnia – 3 października 1944) – wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”, połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.

        Submit memories

        Tags