Józef Warszewicz (ur. 8 września 1812 w Wilnie, zm. 29 grudnia 1866 w Krakowie) – polski podróżnik, botanik i ogrodnik.

Rodzina

Wg tradycji, jednym z przodków Warszewicza był Szwed, adiutant Gustawa Adolfa. Warszewicz nie założył rodziny i nie posiadał własnych dzieci. Opiekował się natomiast dziećmi swego przedwcześnie zmarłego brata: Antonim i Anną.

Edukacja, kariera

Pod koniec lat 20. studiował na Uniwersytecie Wileńskim. Studia porzucił na wieść o wybuchu Powstania listopadowego i wstąpił do polskiej armii. Po upadku powstania emigruje, początkowo osiadł w Prusach, a następnie studiował w Berlinie i Poczdamie. Z polecenia Aleksandra Humboldta brał udział w ekspedycji naukowej do Ameryki Środkowej w latach 1845-1850 oraz do Ameryki Południowej w 1850-1853. Wzbogacił wiele kolekcji muzealnych (m.in. UJ) o zbiory florystyczne, ornitologiczne, herpetologiczne i malakologiczne.

Po spektakularnych osiągnięciach naukowych wrócił do kraju i osiadł w Krakowie. Od 1854 był pracownikiem Ogrodu Botanicznego w Krakowie, powiększając jego zbiory o około 10 tysięcy gatunków roślin. Specjalizował się w roślinach storczykowatych.

Od 1865 był członkiem czynnym miejscowym Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.

Jest pochowany na Cmentarzu Rakowickim, w kw. 9.

Ciekawostki

• Jego nazwiskiem nazwano ponad 40 gatunków i 3 rodzaje roślin, m.in. Warszewiczia, Warscewiczella, Warscaea, Canna warszewiczii i Stanhopea warszewicziana
• Wincenty Pol napisał wiersz poświęcony Józefowi Warszewiczowi i jego działalności,
• Józef Warszewicz jest patronem ulicy w Swoszowicach, dzielnicy Krakowa.
• Z przywiezionych przez niego do Polski około 300 gatunków storczyków, przetrwało w krakowskim Ogrodzie Botanicznym potomstwo tylko jednego gatunku.