Zygmunt Czyż (ur. 8 sierpnia 1940 w Zachoiniu k. Opatowa. zm. 26 listopada 2003 w Rzeszowie) - malarz, grafik, rysownik, projektant.

Ukończył Liceum Sztuk Plastycznych w Jarosławiu, a następnie w latach 1958-1964 studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom w pracowni prof. Wacława Taranczewskiego w 1964 roku, również w tym roku ukończył trzyletnie Studium Pedagogiczne. Uprawiał twórczość w wielu dziedzinach: malarstwo (sztalugowe, architektoniczne),grafika warsztatowa, projektowanie witraży, grafika wydawnicza.

Był członkiem: Związku Polskich Artystów Plastyków, a w latach 1976–1983 członkiem Rady Artystycznej Okręgu Rzeszowskiego, Societe Internationale des Graveurs sur Bois XYLON w Zurychu, członkiem Ławy Doradczej Międzynarodowej Sekcji Amerykańskiego Instytutu Biograficznego-USA. Wielokrotnie notowany w prestiżowych wydawnictwach biograficznych:Who is Who, oraz Man of Achievment.

Jest jednym z najbardziej znaczących linorytników w historii grafiki polskiej, oraz jednym z czołowych przedstawicieli polskiej sztuki Nowej Figuracji. Zygmunt Czyż posiada wybitne realizacje o tematyce sakralnej – m.in. witraże i ołtarz w katedrze rzeszowskiej, witraże w kościele w oraz cykl obrazów sakralnych w Kościele Świętego Krzyża. Wykonał również polichromie w rzeszowskim zamku. W 1996 wskutek wypadku doznał częściowego paraliżu, od tej pory tworzył głównie akwarele. Zmarł w Rzeszowie w 2003 roku. Spoczywa na cmentarzu Wilkowyja.

Wystawy

Ma w swoim dorobku ponad 40 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą. Brał udział w ponad 50 ogólnopolskich wystawach malarstwa i grafiki, 60 wystawach międzynarodowych oraz wystawach sztuki polskiej za granicą m.in. III Międzynarodowe Biennale Grafiki w Bradford - 1972, Międzynarodowa Wystawa Grafiki w Rizal - 1972, "Sport w Sztukach Pięknych" Madryt i Barcelona - 1974, XYLON 8 - 1979, 9 - 1984, 11 - 1990, IV,V,XI,XII Międzynarodowe Biennale Grafiki w Krakowie, III, V Międzynarodowa Wystawa Sztuki Miniaturowej - Toronto, III Międzynarodowe Triennale Grafiki - Fredrikstad - 1989, Międzynarodowa Aukcja Grafiki - Jokohama - 1992, V Biennale Grafiki - Wakayama - 1993, I Międzynarodowa Wystawa Grafiki - Maastricht.

Nagrody i wyróżnienia

Otrzymał ponad 30 nagród i wyróżnień m.in. Nagroda na I Międzynarodowej Wystawie Grafiki – Rizal , I nagroda równoważna – VI Quadrienale Drzeworytu i Linorytu Polskiego , Wyróżnienie Ministra Obrony Narodowej w dziedzinie plastyki, Odznaka Ministra Kultury i Sztuki – Zasłużony Działacz Kultury, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki - Ogólnopolska Wystawa Grafiki - Poznań, Nagroda Marynarki Wojennej – II Polsko–Fiński Konkurs Grafiki Marynistycznej, Nagroda PR i TV "Wawrzyn 92", Złoty Medal Amerykańskiego Instytutu Biograficznego "Za wybitne zasługi dla sztuki", Nagroda Prezydenta Miasta Rzeszowa.

Zbiory

Prace w zbiorach m.in. Maitland City Gallery (Australia), Instytut Polsko - Kanadyjski- Montreal, Muzeum Malmö, Galerie Blaue - Rizal, w zbiorach miejskich w Vreden, Berlinie,Winterthur, Szczecinie, Łodzi, Krakowie, Gdańsku, Rzeszowie, Muzeum Narodowego w Warszawie ,Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie, Krakowie, Kielcach, Białymstoku, Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą m.in. Kanadzie, Francji, Japonii, Włoszech, USA, Brazylii i Szwajcarii.

Publikacje

Prace Zygmunta Czyża były publikowane w wielu prestiżowych wydawnictwach biograficznych oraz albumach o sztuce współczesnej m.in. Okolice Sztuki - 1983, Kto jest kim w Polsce - 1984 i 1989, Prestige de la Painture et de la Sculpture d’Aujord’hui dens le Monde - 1990, Who’s Who in International Art - 1991/1992 i 1994/1995, Man of Achivement 1991, The International Directory of Distinguished Leadership - 1991 i 1992, 5000 Personalities of the World 1991 i 1992, Dictionary of International Biography - 1993/1994, Quand L’art. Du XX siècle etait concu par des inconnus – L’historie du Salon d’Automne de 1903 a nos jours – 1992, World Intelectual of 1993, Czterej Mistrzowie i ich pracownie: malarstwo i rysunek ze zbiorów Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie - 2007, Artyści Podkarpacia – 2010, Artyści Polscy o Papieżu - 1996.

Działalność społeczna

Był jednym z inicjatorów aukcji "Bliźniemu Swemu" , na rzecz podopiecznych Towarzystwa Pomocy im. Brata Alberta – W 1990 roku podarował pierwszą pracę, co było zaczątkiem późniejszych charytatywnych aukcji „Bliźniemu swemu”.

Od 1980 współpracował z "Solidarnością" Regionu Rzeszowskiego, działał w niej aktywnie w latach 1980-1981 i w podziemiu. Projektował liczne plakaty, znaczki, ulotki itp., zajmował się kolportażem wydawnictw podziemnych, organizował niezależne spotkania i wystawy, w latach 1982-1989 był członkiem Grupy Niezależnych Twórców.