Aretha Louise Franklin (ur. 25 marca 1942 w Memphis, zm. 16 sierpnia 2018 w Detroit) – amerykańska piosenkarka, obdarzona mianem „Królowej Soulu”.

Życiorys

Wczesne lata

Była córką baptystycznego kaznodziei i obrońcy praw człowieka Clarence’a LaVaughna Franklina oraz pianistki i wokalistki Barbary z d. Siggers.

Kariera

Mając 14 lat, zaczęła nagrywać piosenki w profesjonalnym studiu. W wieku 19 lat podpisała swój pierwszy kontrakt z wytwórnią CBS. Śpiewała głównie gospel, koncertowała na środkowym wschodzie USA. Szerszy rozgłos przyniosły jej piosenki jazzowe z elementami popu: Operation Heartbreak, Won't Be Long, Rock-A-Bye Your Baby with a Dixie Melody, Runnin’ Out of Fools.

Sława przyszła wraz z nowym kontraktem z Atlantic Records. W 1967 zaczęto nazywać artystkę „Królową Soulu”. Za singiel Respectotrzymała dwie nagrody Grammy, jej nazwisko znalazło się na szczycie „Billboardu”. W całej karierze zgarnęła w sumie 18 nagród Grammy.

Swym głębokim, ciepłym głosem i zdolnością interpretacji zwiększyła popularność gatunku soul. Śpiewała też w innych stylach, począwszy od tanecznego popu, gospel do wokalnego jazzu.

W 1987 została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame, a jej piosenka Respectznalazła się na piątym miejscu na liście 500 utworów wszech czasów wg magazynu „Rolling Stone”. Zajęła pierwsze miejsce w zestawieniu 100 najlepszych wokalistów wszech czasów wg pisma „Rolling Stone”.

Wystąpiła w kilku filmach, m.in. obrazie lat 80. pt. The Blues Brothers i jego kontynuacji z 2000.

Życie prywatne

Była matka chrzestną Whitney Houston.

W 2010 zdiagnozowano u niej raka. Zespół lekarzy orzekł, że jest to rak nieoperacyjny. Zmarła 16 sierpnia 2018 na raka trzustki.

Dyskografia

• 1956 – Songs of Faith
• 1962 – The Electrifying Aretha Franklin
• 1963 – Laughing on the Outside
• 1964 – Unforgettable - A Tribute to Dinah Washington
• 1964 – Songs of Faith Checker
• 1965 – Once in a Lifetime
• 1967 – I Never Loved a Man the Way I Love You
• 1967 – Aretha Arrives
• 1967 – Take It Like You Give It
• 1967 – Lee Cross
• 1968 – Lady Soul
• 1968 – Aretha Now
• 1968 – Aretha in Paris (live)
• 1969 – Aretha Franklin - Live!
• 1969 – I Say a Little Prayer
• 1969 – Soul '69
• 1970 – This Girl's in Love with You
• 1970 – Don't Play That Song
• 1970 – Sweet Bitter Love
• 1970 – Spirit in the Dark
• 1971 – Aretha Live at Fillmore West
• 1971 – Young, Gifted & Black
• 1972 – Amazing Grace
• 1973 – Hey Now Hey (The Other Side of the Sky)
• 1974 – Let Me In Your Life
• 1974 – With Everything I Feel in Me
• 1975 – You
• 1976 – Sparkle
• 1977 – Satisfaction
• 1977 – Sweet Passion
• 1977 – Most Beautiful Songs
• 1978 – Almighty Fire
• 1979 – La Diva
• 1980 – Aretha (1980)
• 1980 – Aretha Sings the Blues
• 1981 – Love All the Hurt Away
• 1982 – Jump to It
• 1983 – Get It Right
• 1984 – Never Grow Old
• 1985 – First Lady of Soul
• 1985 – Who's Zoomin' Who?
• 1986 – Aretha (1986)
• 1986 – Soul Survivor
• 1987 – One Lord, One Faith, One Baptism
• 1989 – Through the Storm
• 1991 – What You See Is What You Sweat
• 1998 – A Rose Is Still a Rose
• 2003 – So Damn Happy
• 2007 – Jewels in the Crown: All-Star Duets with the Queen
• 2008 – This Christmas, Aretha
• 2009 – Aretha: A Woman Falling Out of Love