Julius Evola (ur. 19 maja 1898 w Rzymie, zm. 11 czerwca 1974 w Rzymie) - włoski baron, filozof, myśliciel, współtwórca tradycjonalizmu integralnego, także poeta i malarz.

O jego dzieciństwie wiadomo niewiele. Podczas I wojny światowej, w wieku dziewiętnastu lat Evola wstąpił do wojska jako porucznik artylerii górskiej i walczył przeciwko Austriakom w okopach Carso. Po wojnie studiował na Wydziale Inżynierii Uniwersytetu Rzymskiego, zrezygnował jednak z dyplomu „przez wzgardę dla tytułów akademickich”. Tworzył obrazy, wiersze, poematy i artykuły, w tym jeden z najważniejszych - Arte astratta („Sztuka abstrakcyjna”, 1920); współcześnie Evola uznawany jest za głównego przedstawiciela włoskiego dadaizmu. Owa artystyczna awangarda była wyrazem buntu i wyzwolenia; swą rolę spełniła w 1921, gdy Evola odciął się od dadaizmu i sztuki, poświęcając się studiom filozoficznym. Jego głównymi inspiracją w tym okresie była twórczość Fryderyka Nietzschego, Carlo Michelstaedtera i Otto Weiningera.

Evola nawiązał również kontakt z kręgami ezoterycznymi – m.in. z masonem rytu szkockiego i przywódcą włoskiego neopitagoreizmu Arturo Reghinim; współpracował z pismami Ignis, Atanór, Bilychnis, Ur i Krur, wokół których około 1926 powstała Grupa UR „dążąca do nadania wysokiej wartości kulturze hermetycznej i ezoterycznej”. Grupa Ur była zwieńczeniem drogi, którą zapoczątkował badaniem doktryn orientalnych, a zwłaszcza tantr starożytnych Indii.

W związku z brakiem akceptacji Evoli dla masonerii, w 1929 nastąpił w niej rozłam. W tym okresie powstały Saggi sull’idealismo magico („Rozważania o idealizmie magicznym”, 1925), L’uomo come potenza („Człowiek jako moc”, 1926), Teoria dell’individuo assoluto („Teoria jednostki absolutnej”, 1927), Imperialismo pagano („Imperializm pogański”, 1928) oraz Fenomenologia dell’individuo assoluto (1930).

Pod koniec lat 20. Evola współpracował z pismem Regime Fascista, gdzie postulował m.in. o walkę z chrześcijaństwem i powrót Włoch do pogańskiej tradycji rzymskiej. Na łamach pisma krytykował podpisanie traktatów laterańskich. W okresie późniejszym odciął się od młodzieńczej idei "imperializmu pogańskiego", krytykując współczesny "poganizm" i uznając wartość średniowiecznego katolicyzmu.

Tradycjonalistyczny światopogląd Evoli kształtował się w oparciu o myśl R. Guénona. W 1930 Evola utworzył tradycjonalistyczne pismo La Torre („Wieża”) adresowane „do tych nielicznych, którzy są jeszcze zdolni do buntu przeciw współczesnej cywilizacji, przeciw dominacji czynnika ekonomicznego i materialistycznego”. W 1934 powstała praca Rivolta contro il mondo moderno („Rewolta przeciw współczesnemu światu”, 1934) prezentująca integralny światopogląd tradycjonalistyczny i będąca kluczem do zrozumienia myśli Evoli.

Literatura w języku polskim

• Zbigniew Mikołejko, Mity tradycjonalizmu integralnego. Julius Evola i kultura religijno-filozoficzna prawicy, Wydawn. IFIS PAN, Warszawa 1998 r.
• Paweł Taufer, „Tradycja pierwotna” a Tradycja katolicka, Wydawn. Te Deum, Warszawa 2012 r.
• Eduard Gugenberger, Czarni Cudotwórcy, Wydawn. Bellona, Warszawa 2004 r.

Wybrane dzieła Juliusa Evoli

• Arte astratta, Rzym 1920
• La parole obscure du paysage intérieur, Zurych 1920
• Saggi sull’idealismo magico, Todi-Rzym 1925
• L’uomo come potenza, Todi-Rzym 1926
• L’individuo e il divenire del mondo, Rzym 1926
• Teoria dell’Individuo Assoluto, Turyn 1927
• Imperialismo pagano. Il Fascismo di fronte al pericolo eurocristiano, Todi-Rzym 1928
• Fenomenologia dell’Individuo Assoluto, Turyn 1930
• La tradizione ermetica, Bari 1930
• Maschera e volto dello spiritualismo contemporaneo, Turyn 1932
• Rivolta contro il mondo moderno, 1934

• Tre aspetti del problema ebraico, Rzym 1936
• Il mistero del Graal e la tradizione ghibellina dell’Impero, Bari 1937
• Il mito del sangue, Mediolan 1937
• Sintesi di dottrina della razza, Mediolan 1941
• Indirizzi per una educazione raziale, Neapol 1941
• La dottrina del Risveglio, Bari 1941
• Orientamenti, Rzym 1950
• Gli uomini e le rovine, Rzym 1953
• Metafisica del sesso, Rzym 1958
• L’operaio nel pensiero di Ernst Jünger, Rzym 1960
• Cavalcare la tigre, 1961
• Il cammino del Cinabro, 1963
• Il Fascismo. Saggio di una analisi critica dal punto di vista della Destra, con Note sul III Reich, Rzym 1964
• L’Arco e la Clava, 1968
• Raâga Blanda, Mediolan 1969
• Ricognizioni. Uomini e problemi, Rzym 1974