Katarzyna Jagiellonka (szw. Katarina Jagellonica, fin. Katariina Jagellonica) ur. 1 listopada 1526 w Krakowie, zm. 16 września 1583 w Sztokholmie – królowa szwedzka. Najmłodsza córka króla Polski Zygmunta I Starego i Bony Sforzy.

Życiorys

W związku z małżeństwem brata Zygmunta II Augusta z Barbarą Radziwiłłówną, przeniosła się wraz z matką i siostrami na Mazowsze. 4 października 1562 w Wilnie poślubiła księcia Finlandii Jana Wazę, późniejszego króla Szwecji Jana III. Zamieszkała wraz z mężem w Turku, gdzie prowadziła własny dwór. Król Szwecji Eryk XIV, podejrzewając Jana o spiskowanie z Rzecząpospolitą, 12 sierpnia 1563 zdobył Turku i uwięził parę książęcą w zamku Gripsholm, niedaleko Sztokholmu. Tu 20 czerwca 1566 Katarzyna powiła syna Zygmunta, późniejszego króla Polski i Szwecji.

Wiosną 1569 koronowana na królową Szwecji. Próbowała zachować wpływy katolicyzmu w Kraju Trzech Koron. Pod jej wpływem Jan III wydał przepisy liturgiczne dla kościoła luterańskiego. Jej gusta artystyczne miały wpływ na wznoszenie wielu szwedzkich budowli renesansowych, wzorowanych na dziełach polskiego renesansu. Pochowana wraz z mężem w katedrze w Uppsali.

W 1570 Marcin Kromer napisał, cieszące się popularnością u współczesnych dzieło Historia prawdziwa o przygodzie żałosnej książęcia Finlandzkiego Jana i królewny Katarzyny.

Dzieci Katarzyny i Jana III

Izabella Waza 1564- 1566      

Zygmunt III Waza 1566 -1632      

Anna Wazówna 1568- 1625

Galeria

• 

  Portret Katarzyny Jagiellonki z 1555 r. autorstwa Marcina Ostrowskiego (?)

   

• 

  Katarzyna Jagiellonka z mężem i z synem Zygmuntem na zamku Gripsholm, obraz Józefa Simmlera, XIX w.

   

• 

  Medale z wizerunkiem Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki

   

• 

  Nagrobek Katarzyny Jagiellonki w katedrze w Upsalii