Krzysztof Teodor Toeplitz właśc. Krzysztof Toeplitz, ps. KAT, KTT, Krzysztof Deuter i in. (ur. 28 stycznia 1933 w Otrębusach, zm. 30 marca 2010 w Warszawie) – polski dziennikarz, pisarz i działacz polityczny, felietonista, publicysta, krytyk filmowy, autor scenariuszy filmowych (m.in. serialu Czterdziestolatek), sztuk teatralnych i programów telewizyjnych.

Wykształcenie i praca zawodowa

Pochodził ze spolonizowanej rodziny żydowskiej Toeplitzów (napisał o niej książkę). Jego dziadem był Teodor Toeplitz, działacz PPS, współzałożyciel i prezes Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, zaś stryjem – twórca i długoletni rektor Łódzkiej Szkoły Filmowej, profesor Jerzy Toeplitz.

Był synem Kazimierza Leona Toeplitza i jego żony Eugenii z domu Radzio. Ukończył warszawskie liceum im. Stefana Batorego. W latach 1947–1948 należał do ZWM, następnie (1948–1954) był członkiem ZMP. Debiutował w 1947 recenzją filmową na łamach OMTUR-owskiego czasopisma "Młodzi Idą".

W 1955 ukończył historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Warszawie oraz w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej. Od strony naukowej zajmował się kulturą popularną, filmem, mass-mediami. Był także jednym z niewielu polskich teoretyków komiksu w PRL (analiza Spaceru Walentyny z lat 70.; pierwsza w Polsce książka o komiksie pt. Sztuka komiksu z 1985). Obok Jerzego Szyłaka i Wojciecha Birka zaliczany jest do najważniejszych dla tej dziedziny badaczy.

Był współpracownikiem wielu czasopism m.in. "Świata", "Nowej Kultury" (1952–1959), "Przeglądu Kulturalnego" (1959–1960), "Kultury" (1965–1969 i 1975–1981) oraz "Polityki" (od 1983); pełnił funkcję redaktora naczelnego: 1969–1975 "Szpilek", 1991–1992 dziennika "Nowa Europa", od maja 1994 do marca 1998 tygodnika "Wiadomości Kulturalne". Pracował jako felietonista w "Przeglądzie". Pisał codzienne komentarze (o charakterze felietonowym) w "Trybunie". Publikował także w polskiej edycji "Le Monde diplomatique". Od powstania "Solidarności" w 1980 odnosił się do związku "nieomal wrogo", popierał rząd gen. Jaruzelskiego, także podczas stanu wojennego. Na wniosek Jerzego Urbana nie został poddany weryfikacji po wprowadzeniu stanu wojennego.

Wraz z reżyserem Jerzym Gruzą stworzył polski serial Czterdziestolatek i Czterdziestolatek 20 lat później.

7 grudnia 2009 z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrał Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

Był mieszkańcem Łomianek koło Warszawy. Zmarł 30 marca 2010 po długiej i ciężkiej chorobie. Został pochowany 9 kwietnia 2010 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B DOD, rząd 6, grób 6).

Działalność polityczna i społeczna

Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu po stronie rządowej w podzespole do spraw środków masowego przekazu. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 bez powodzenia kandydował z listy SdPl w województwie mazowieckim, uzyskując niecałe 8 tys. głosów.

Ufundował utwardzenie części układu drogowego cmentarza żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie, gdzie spoczywa m.in. jego pradziadek Bonawentura Toeplitz.

Wybrane pozycje książkowe

• Kino dla wszystkich (1964)
• Sekrety filmu (1967)
• Akyrema (1968)
• Mieszkańcy masowej wyobraźni (1970)
• Przypowiastki dawne i dawniejsze (1979)
• szkice edynburskie czyi system telewizji,Państwowy Instytut Wydawniczy,W-wa ,s.131 (1979).
• 16 miesięcy: felietony (sierpień 1980 – grudzień 1981) (1983)
• Sztuka komiksu (1985)
• Gorący kartofel. Warszawa: 1986, s. 168.
• Najkrótsze stulecie (2000)
• Rodzina Toeplitzów. Książka mojego ojca. Warszawa: Iskry, 2004, s. 384.
• Dokąd prowadzą nas media. Warszawa: Iskry, 2006.
• Tytoniowy szlak, czyli szkic z historii obyczaju, gdy palono tytoń, Wydawnictwo Nowy Świat (2009)

Scenariusze filmowe i telewizyjne

• Pan Anatol szuka miliona (1958)
• Dzięcioł (1970)
• Czterdziestolatek (1974)
• Motylem jestem, czyli romans 40-latka (1976)
• Gorączka (1980)
• Miłość ci wszystko wybaczy (1981)
• Czterdziestolatek 20 lat później (1993)
• Studenci trzeciego wieku (niezrealizowany)