Lew Siemionowicz Wygotski (ros. Лев Семёнович Выготский, ur. 17 listopada 1896 w Orszy, zm. 10 czerwca 1934 w Moskwie) – rosyjski psycholog i pedagog, profesor w Moskiewskim Instytucie Psychologii Eksperymentalnej. Twórca kulturowo-historycznej teorii rozwoju psychiki.

Lew Wygotski z reguły uważany jest za członka nurtu rozwojowo-poznawczego Jego teoria do dziś inspiruje psychologów na całym świecie, choć przez ponad dwadzieścia lat jego prace w stalinowskiej Rosji były zakazane. Aż do końca lat 50 niemożliwe było rozpowszechnianie prac Wygotskiego, a jego teorię określano jako „reakcyjną, burżuazyjną pseudonaukę”. Z tego powodu najważniejsze prace Wygotskiego takie jak Myśl i Język (1932) czy Psychologia Pedagogiczna (1926) musiały czekać na tłumaczenia i publikacje aż do drugiej połowy XX wieku. Wtedy też ogólnoświatowe zainteresowanie Lwem Wygotskim na nowo zaczęło się rozwijać. Amerykański naukowiec Stephen Toulmin nazwał go „Mozartem psychologii”.

Wygotski uważał, że prawdziwa edukacja nie polega na samym przyswojeniu określonej wiedzy, ale na rozwijaniu u dzieci umiejętności uczenia się. Zdolność dziecka do jasnego i kreatywnego myślenia, planowania, realizowania tych planów i komunikacji jest o wiele ważniejsza od wiedzy jako takiej. Przyswajanie wiedzy będzie bowiem łatwiejsze dla dzieci, jeśli będą wiedzieć jak się uczyć. Sugerował, że nową wiedzę najlepiej zdobywa się w tzw. „strefie najbliższego rozwoju”. Obejmuje ona zadania, które nie mogą być wykonane przez dziecko samodzielnie, ale są w stanie im sprostać z niewielkim wsparciem osoby bardziej doświadczonej. W miarę zdobywania nowych umiejętności „strefa najbliższego rozwoju” rozszerza się na coraz bardziej skomplikowane zadania.

Zmarł na gruźlicę, na którą chorował od 1925 roku.

Najważniejsze prace

• Historia rozwoju wyższych funkcji psychicznych
• Problemy upośledzenia umysłowego
• Psychologia sztuki (1925)
• Psychologia pedagogiczna (1926)
• Myślenie i mowa (1934)