Pawieł Aleksandrowicz Fłorienski (ros. Павел Александрович Флоренский, ur. 21 stycznia 1882 w Jewlachu, zm. 8 grudnia 1937 w Leningradzie) – rosyjski duchowny i teolog prawosławny, filozof, esteta, biolog, fizyk, elektrotechnik, chemik, matematyk, wynalazca, poliglota i poeta.

Paweł Floreński był synem inżyniera pracującego przy budowie kolei zakaukaskiej, Aleksandra Florenskiego, oraz pochodzącej z ormiańskiej szlachty Olgi (Salomii) Saparowej (Saparaszwili-Saparian). W latach dziecięcych, wzorem rodziców, był niepraktykujący.

Ukończył gimnazjum w Tyflisie z wyróżnieniem i pierwszą lokatą. Jednym z jego kolegów klasowych był Lew Kamieniew.

Absolwent Wydziału Fizyczno-Matematycznego Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie studiował w latach 1900-1904, tworząc między innymi pracę pod tytułem ”Fikcje w geometrii” będącą rozwinięciem teorii względności Alberta Einsteina. Nie skorzystał z możliwości pracy w charakterze asystenta na rodzimej uczelni i podjął dalsze studia, tym razem na Moskiewskiej Akademii Duchownej, gdzie od 1908 r., był docentem Katedry Historii Filozofii. W tym okresie Florenski wahał się między duchowieństwem, a życiem zakonnym, które odradził mu jego opiekun duchowy, biskup Antoni Florensow.

W 1911 r., zawarł związek małżeński z Anną Giacyntową, a niedługo później został wyświęcony na kapłana. Owocem pracy naukowej młodego duchownego z tego okresu była praca doktorska O prawdzie duchowej, która rozbudowana w 1914 r., została wydana jako Filar i podpora prawdy i szybko doceniona jako jedna z najwybitniejszych prac zakresu filozofii prawosławnej.

Po rewolucji październikowej nie zaprzestał wykładów na Moskiewskiej Akademii Duchownej, z którą związany był do 1926 r., jednocześnie w latach 1918-1920 pełniąc funkcję sekretarza naukowego w Komisji ochrony zabytków i historii sztuki Ławry Troicko–Sergiejewskiej. Od 1920 r. pracował w zakładach "Karbolit" zajmujących się produkcją plastiku, a od 1921 r. był profesorem w Katedrze Analizy Przestrzeni. W 1927 r. został redaktorem Wielkiej Radzieckiej Encyklopedii technicznej, w tym też okresie prowadził ożywioną pracę naukową głównie z zakresu elektrotechniki i w 1928 r. objął kierownictwo nad Wszechzwiązkowym Instytutem Elektrotechnicznym. 5 stycznia 1930 r. awansował na pomocnika dyrektora do spraw naukowych tegoż instytutu, a 4 maja 1932 r. został członkiem Komisji do spraw standaryzacji znaczeń, terminów i symboli przy Radzie Pracy. W latach 20. XX wieku opatentował 12 swoich wynalazków, głównie z dziedziny chemii i elektrotechniki, w tym olej do maszyn Dekanit (1927).

Uczestniczył w licznych konferencjach naukowych, zawsze będąc ubrany w sutannę i nosząc krzyż na piersi. Według jednej z historii nie zgodził się na zmianę szaty na świecką nawet proszony przez Lwa Trockiego, który zaprosił go na zjazd sowieckich inżynierów. Pozostał wierny tępionemu przez władze państwowe, patriarsze Tichonowi. Był ostro atakowany przez prasę w tym między innymi "Bolszewika" i "Lef. Żurnał Lewowo Fronta" za szerzenie tak zwanej "religijnej ciemnoty".

Po raz pierwszy został aresztowany pod zarzutem działalności kontrrewolucyjnej w 1928 r., i zesłany na parę miesięcy do Niżnego Nowogrodu. Do drugiego aresztowania doszło 25 lutego 1933 r., a Florenskiemu postawiono zarzut członkostwa w kierowniczym centrum kontrrewolucyjnej organizacji "Partia Odrodzenia Rosji". W wyniku przesłuchań, duchowny został zmuszony do przyznania się, iż był głównym ideologiem organizacji i został skazany na 10 lat pobytu w obozach karnych. Już w czasie jego pobytu na zesłaniu zostały skonfiskowane jego notatki i gotowe do druku książki. Przez blisko rok pracował w Stacji Naukowo-Badawczej w Skoworodinie i Swobodnym, gdzie prowadził badania nad strukturą wiecznej zmarzliny i ewentualną możliwością jej wykorzystania w gospodarce. Efekty badań zostały opublikowane w książce Wieczna zmarzlina i jej tworzenie N. Bykowa i P. Kapteriewa. Zesłany następnie do łagrów na Wyspach Sołowieckich, prowadził badania nad pozyskaniem jodu z wodorostów i możliwościami jego wykorzystania. Według relacji świadków dalej prowadził posługę duszpasterską, ciesząc się dużym autorytetem współwięźniów.

W 1937 r. został przeniesiony w wyniku reorganizacji obozu do Leningradu, a tam następnie w wyniku decyzji trojki NKWD, rozstrzelany 8 grudnia 1937 r. Według legendy ojca Florenskiego skazano za nieujawnienie miejsca ukrycia głowy św. Sergiusza Radoneżskiego, poszukiwanej przez władze w celu zniszczenia (relikwia została przekazana w 1946 r. do klasztoru św. Trójcy w mieście Siergijew Posad, przez Pawła Golubcowa). Oficjalnie według danych radzieckich, Paweł Florenski zmarł 8 grudnia 1943 r., gdzieś na Syberii, jednak według ujawnionych po rozpadzie ZSRR dokumentów NKWD, najprawdopodobniej został stracony na poligonie artyleryjskim Rzewski, opodal Toksowa, który znajduje się ok. 20 kilometrów na północny wschód od Petersburga i został pochowany w tajnym grobie zbiorowym w Koirangakangas pod Toksowem, wraz z 30 tys. innych ofiar egzekucji.

5 maja 1958 r., postanowieniem moskiewskiego sądu, został pośmiertnie zrehabilitowany.

Jego syn, Kirył (Cyryl) Fłorienski był astronomem i geologiem. Krater Fłorienski nazwano imieniem Kiryła Florienskiego.

Jan Paweł II wymienia Florenskiego jako przykład "owocnej relacji między filozofią a słowem Bożym" w 74 punkcie encykliki Fides et ratio.