Rudolf Alexander Diesel (ur. 18 marca 1858, zm. 29 września 1913) – niemiecki konstruktor, twórca silnika wysokoprężnego, nazywanego od jego nazwiska silnikiem Diesla.

Urodził się w Paryżu w rodzinie niemieckich emigrantów, jako drugie z trojga dzieci Theodora Diesla, introligatora pochodzącego z Augsburga i Elise Strobel, prowadzącej w Paryżu wyrób galanterii skórzanej. Tam spędził dzieciństwo, jednak po wojnie francusko-pruskiej 1870-1871 rodziców zmuszono do opuszczenia Francji. Rodzice wyjechali do Londynu, wcześniej wysyłając 12-letniego Rudolfa do ciotki, Barbary Barnickel w Augsburgu. Tu Rudolf zamieszkał, nauczył się niemieckiego i uczęszczał do Königliche Kreis-Gewerbsschule, gdzie wuj uczył matematyki.

Od młodości pragnąc zostać inżynierem, ukończył w 1880 studia na politechnice w Monachium, gdzie był studentem profesora Carla Lindego, z najlepszym wynikiem w dotychczasowej historii uczelni. W czasie studiów pracował w Fabryce Silników Sulzera w Winterthur, po studiach pracował dla Lindego przy konstrukcji nowoczesnych chłodziarek i wytwornic sztucznego lodu. Po roku został dyrektorem wytwórni lodu.

Swój projekt nowego rodzaju silnika ogłosił w lutym 1892 i opatentował 28 lutego 1893, natomiast pierwszy w pełni udany silnik wysokoprężny zbudował w roku 1897, pracując w zakładach MAN AG w Augsburgu.

W kwietniu 1900 roku przedstawił na wystawie światowej w Paryżu silnik swojej konstrukcji napędzany olejem arachidowym z orzeszków ziemnych.

Diesel był przekonany o wielkiej przyszłości silnika swojego pomysłu dla przemysłu i komunikacji, dzięki jego pracy na łatwiej dostępnym i tańszym do uzyskania paliwie, niż silnik benzynowy.

Rudolf Diesel zmarł, zanim wprowadził napędzany olejami roślinnymi silnik do produkcji. Przerwanie prac nad projektem spowodowane śmiercią Diesla było na rękę producentom ropy, która wtedy była jedynym paliwem do silników spalinowych, co z pewnością opóźniło wdrażanie jego rozwiązań.

Pierwsze statki motorowe, napędzane silnikiem Diesla, zbudowano w 1903. W 1908 powstał pierwszy silnik o niewielkich rozmiarach, nadający się do stosowania w ciężarówkach i lokomotywach spalinowych. W 1936, już po śmierci Diesla, wprowadzono do produkcji pierwszy samochód osobowy z silnikiem wysokoprężnym (Mercedes-Benz 260D). W dzisiejszych czasach silniki diesla są coraz bardziej ulepszane. Uważane kiedyś powszechnie za mało dynamiczne i głośne, dziś są równoprawnym konkurentem silników benzynowych. Obecne konstrukcje silników wygrywają z benzynowymi głównie sprawnością.

Rudolf Diesel zaginął podczas podróży promem SS „Dresden” przez kanał La Manche do Anglii 29-30 września 1913. Jego ciało zostało wyłowione następnie przez straż przybrzeżną. Okoliczności jego utonięcia nie zostały ustalone. Wysuwane były teorie, jakoby śmierć nastąpiła wskutek samobójstwa lub zabójstwa dokonanego przez niemieckich agentów w celu niedopuszczenia do sprzedaży licencji na jego silniki za granicę, jednakże brak jest dowodów potwierdzających te hipotezy.

W 1883 ożenił się z Martą Flasche, z którą miał trójkę dzieci.