Rozpoczęła się insurekcja wileńska

Nie ma jeszcze zdjęć z wydarzenia. Dodaj zdjęcie!
Osoby:
10Lista osób
Wydarzenia:
49Lista wydarzeń
Data wydarzenia:
22.04.1794
Informacje dodatkowe

Insurekcja wileńska – wydarzenia z 22 i 23 kwietnia 1794 r., które miały miejsce w Wilnie w okresie powstania kościuszkowskiego.

Organizatorami działalności spiskowej w stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego byli m. in. Karol Prozor i Jakub Jasiński. Spisek patriotyczny obejmował również polskie oddziały wojskowe stacjonujące poza Wilnem, którymi dowodził gen. Antoni Chlewiński.

W Wilnie stacjonował garnizon rosyjski w sile ok. 2 tys. żołnierzy z 19 armatami. Wojsko polskie w mieście liczyło ok. 400 ludzi.

W nocy z 11 na 12 kwietnia, na rozkaz gubernatora miasta gen. Nikołaja Arseniewa, aresztowano wielu działaczy spiskowych.

21 kwietnia do Wilna przybył hetman wielki litewski Szymon Kossakowski, który miał doradzać Rosjanom nowe aresztowania i podjęcie działań zaczepnych przeciwko polskim oddziałom rozlokowanym wokół Wilna.

Decyzję o podjęciu działań zbrojnych, po uprzednim przygotowaniu planu insurekcji, podjął Jakub Jasiński.

Do uderzenia doszło w nocy z 22 na 23 kwietnia 1794 r. Po zaciętej walce, nad ranem 23 kwietnia, Wilno znalazło się pod kontrolą powstańców.

24 kwietnia na placu Ratuszowym odczytano "Akt Powstania Narodu Litewskiego", który określił jedność celów insurekcji wileńskiej z celami powstania kościuszkowskiego.

Tego samego dnia powstała Rada Tymczasowa Najwyższa, na której czele stanęli wojewoda nowogródzki Józef Niesiołowski i prezydent miasta Antoni Tyzenhauz. W skład rady weszło też 29 zasłużonych obywateli Wilna. Rada utworzyła deputacje do kierowania wojskiem, administracją i skarbem. Na czele litewskich wojsk powstańczych stanął płk Jakub Jasiński.

25 kwietnia powieszono, oskarżonego o zdradę hetmana wielkiego litewskiego Szymona Kossakowskiego.

4 czerwca Tadeusz Kościuszko w miejsce Rady Tymczasowej Najwyższej, którą uważał za zbyt radykalną powołał, bardziej umiarkowaną, Deputację Centralną Wielkiego Księstwa Litewskiego. Odwołał też z dowodzenia siłami zbrojnymi na Litwie płk Jasińskiego, mianując na jego miejsce gen. Michała Wielhorskiego.

19 lipca Rosjanie przypuścili szturm na Wilno. W mieście stacjonowało ok. 500 żołnierzy wojska regularnego i ok. 1500 gwardzistów miejskich. Siły rosyjskie, pod dowództwem gen. Bohdana Fiodorowicza Knorringa, liczyły ok. 8 tys. ludzi i kilkanaście armat. Dwudniowe, zaciekłe walki (m. in. w obronie Ostrej Bramy) przyniosły Rosjanom ciężkie straty. Wilno pozostało w rękach powstańców.

11 sierpnia gen. Knorring, dysponując 12 tys. żołnierzy i silną artylerią polową, podjął kolejny atak na Wilno. Obroną miasta, po rezygnacji gen. Wielhorskiego, kierował gen. Antoni Chlewiński. Tym razem Rosjanie odnieśli sukces i 12 sierpnia Wilno skapitulowało. 14 sierpnia 1794 mieszczanie wileńscy podpisali akt lojalności. Wobec gen. Chlewińskiego zastosowano areszt domowy i wszczęto śledztwo w sprawie obrony Wilna. Klęska pod Maciejowicami położyła kres dochodzeniu.

Walki o Wilno w Insurekcji Kościuszkowskiej zostały, po 1990 r., upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem na jednej z tablic, "WILNO 22 IV - 13 VIII 1794".

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1Minskā, Baltkrievija, protestos pret prezidenta vēlēšanu rezultātiem- pirmais upurisMinskā, Baltkrievija, protestos pret prezidenta vēlēšanu rezultātiem- pirmais upuris10.08.2020lv
2
Altaja novadā, Krievijā kādā tūristu bāzes istabiņā atrasti 4 līķi31.07.2020lv
3 4 people were killed and 7 people injured in motel fire, Las Vegas, USA 4 people were killed and 7 people injured in motel fire, Las Vegas, USA21.12.2019en
4The Coast Guard says 33 people are missing after a fire broke out aboard a dive boat off the coast of Southern CaliforniaThe Coast Guard says 33 people are missing after a fire broke out aboard a dive boat off the coast of Southern California02.09.2019en, lv
5
Maskavā, Krievija, aizdegusies Krievijas Tieslietu ministrijas ēka25.03.2018lv, ru
6GULAG: Up to 600-700 mainly non-Russian political prisoners killed at rose up in KengirGULAG: Up to 600-700 mainly non-Russian political prisoners killed at rose up in Kengir26.06.1954en, lv, ru
7Powstanie w NRD w 1953 roku Powstanie w NRD w 1953 roku 17.06.1953en, lv, pl, ru
8Start of Lwow uprising by the Polish Home army prevents Germans carrying out planned destruction of city.Start of Lwow uprising by the Polish Home army prevents Germans carrying out planned destruction of city.23.07.1944en, lv
9PSRS komunistu genocīds pret nekrievu tautām. Pavēle Nr. 0047. Sākas "Ukrainas kulaku operācijas 2. fāze". Paredzēts represēt 193.000PSRS komunistu genocīds pret nekrievu tautām. Pavēle Nr. 0047. Sākas "Ukrainas kulaku operācijas 2. fāze". Paredzēts represēt 193.00004.09.1937lv
10Szef NKWD Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz o rozpoczęciu tzw. operacji polskiej, w czasie której skazano 139 835 osób, z tego zamordowano bezpośrednio 111 091 Polaków-obywateli ZSRR, a 28 744 skazano na pobyt w obozach koncentracyjnychSzef NKWD Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz o rozpoczęciu tzw. operacji polskiej, w czasie której skazano 139 835 osób, z tego zamordowano bezpośrednio 111 091 Polaków-obywateli ZSRR, a 28 744 skazano na pobyt w obozach koncentracyjnych11.08.1937en, lv, pl, ru
11
Čainskas sacelšanās29.07.1931lv
12ASV atzina Latvija de iure. Abas valstis nodibināja diplomātiskās attiecībasASV atzina Latvija de iure. Abas valstis nodibināja diplomātiskās attiecības28.07.1922lv
13Tiek izveidota Andrieva Niedras valdībaTiek izveidota Andrieva Niedras valdība10.05.1919lv
14Bolszewicy zdławili 5-dniowe zbrojne wystąpienie polskej ludności NieświeżaBolszewicy zdławili 5-dniowe zbrojne wystąpienie polskej ludności Nieświeża19.03.1919en, lv, pl
15Krievijas hibrīdkari. Ar Krievijas lielinieku "brālīgu atbalstu" proklamēta "Latvijas savienotā komūna" Krievijas hibrīdkari. Ar Krievijas lielinieku "brālīgu atbalstu" proklamēta "Latvijas savienotā komūna" 17.12.1918lv, ru
16Taryba proklamowała niepodległość LitwyTaryba proklamowała niepodległość Litwy16.02.1918lv, pl
17Somu aristokrāts Eižens Šaumans nogalināja Somiju okupējušās Krievijas ģenerālgubernatoru Nikolaju Bobrikovu.Somu aristokrāts Eižens Šaumans nogalināja Somiju okupējušās Krievijas ģenerālgubernatoru Nikolaju Bobrikovu.16.06.1904lv
1840 years of prohibition of use of Latin Alphabet cancelled40 years of prohibition of use of Latin Alphabet cancelled07.05.1904en, lv
19Powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod ŻyrzynemPowstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Żyrzynem08.08.1863en, lv, pl, ru
201863. gada Janvāra Latgales sacelšanās. Uzbrukums krievu spēkiem pie Krāslavas1863. gada Janvāra Latgales sacelšanās. Uzbrukums krievu spēkiem pie Krāslavas13.05.1863lv

Mapa

Źródła: wikipedia.org, news.lv

Brak miejsc przypisany

    Osoby

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1Mihals  Plāters ZīberksMihals Plāters Zīberks28.12.177701.11.1863lv
    2Michaił Barclay de TollyMichaił Barclay de Tolly27.12.176126.05.1818de, en, fr, lt, lv, pl, ru
    3Jakub JasińskiJakub Jasiński24.07.176104.11.1794en, pl, ru
    4Karol ProzorKarol Prozor00.00.175901.11.1841pl, ru
    5Antoni TyzenhauzAntoni Tyzenhauz00.00.175619.02.1816pl
    6Antoni ChlewińskiAntoni Chlewiński00.00.175000.00.1800pl, ru
    7Tadeusz  KościuszkoTadeusz Kościuszko04.02.174615.10.1817de, en, fr, lt, lv, pl, ru, ua
    8Szymon KossakowskiSzymon Kossakowski00.00.174125.04.1794en, lt, pl, ru, ua
    9
    Николай Арсеньев00.00.173901.11.1796ru
    10Józef NiesiołowskiJózef Niesiołowski00.00.172808.08.1814pl, ru
    Tagi