Karta Praw Stanów Zjednoczonych (ang. United States Bill of Rights) – pierwsze dziesięć poprawek do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, które zostały uchwalone 25 września 1789, a weszły w życie 15 grudnia 1791, po dłuższym okresie ratyfikacji przez poszczególne stany.

Zagwarantowały one podstawowe swobody i wolności obywatelskie, w tym prawo do własności prywatnej, wolności wyznania i sumienia oraz prasy, ochrony oskarżonego w procesie karnym, prawo do swobodnego pokojowego gromadzenia się oraz kierowania skarg do władz, prawo do posiadania i noszenia broni. Nie spisano jednak równości wobec prawa – było to spowodowane istniejącym i legalnym niewolnictwem, które utrzymało się w Stanach Zjednoczonych do roku 1865 (13. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych).

Za autora poprawek uznaje się Jamesa Madisona – jednego z ojców Konstytucji USA. Poprawki nawiązywały do angielskiej Deklaracji praw z 1689 oraz do Deklaracji Praw Wirginii z 12 czerwca 1776.

Ciekawostki

Karta posiada 14 odręcznych kopii – jedną dla Kongresu, pozostałe dla 13 stanów. Kopie sporządzone dla Georgii, Maryland, Nowego Jorku i Pensylwanii zaginęły. Kopia dla Nowego Jorku została zniszczona w czasie pożaru a kopia Pensylwanii zginęła w XIX w. Dwa niezidentyfikowane egzemplarze z czterech brakujących ocalały i znajdują się w Archiwum Narodowym oraz Bibliotece Publicznej Nowego Jorku. Są to prawdopodobnie egzemplarze Georgii i Maryland.

Kopia sporządzona dla Karoliny Północnej została skradziona przez żołnierzy Unii w kwietniu 1865, a została odnaleziona i zwrócona 140 lat później, w 2005 przez agenta FBI Roberta King Wittmana.

W 1941 prezydent Franklin Delano Roosvelt ogłosił 15 grudnia dniem Karty Praw.

Przebieg ratyfikacji Karty Praw

• 25 września 1789 – Kongres uchwala Bill of Rights
• 20 listopada 1789 – New Jersey jako pierwszy stan ratyfikuje pierwszych 10 poprawek.
• 19 grudnia 1789 – Maryland
• 22 grudnia 1789 – Karolina Północna
• 19 stycznia 1790 – Karolina Południowa
• 25 stycznia 1790 – New Hampshire
• 28 stycznia 1790 – Delaware
• 24 lutego 1790 – Nowy Jork
• 10 marca 1790 – Pensylwania
• 7 czerwca 1790 – Rhode Island
• 3 listopada 1791 – Vermont
• 15 grudnia 1791 – Wirginia ratyfikuje poprawki, jako jedenasty stan. Karta Praw wchodzi dzięki temu w życie.
• 2 marca 1939 – Massachusetts ratyfikuje poprawki po 150 latach od ich uchwalenia przez Kongres.
• 18 marca 1939 – Georgia
• 19 kwietnia 1939 – Connecticut jest 14 stanem, który ratyfikował Kartę Praw.